BASİAD Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Savaş, Balıkesir’deki küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) en önemli probleminin yüksek faiz oranları, teminat sıkıntısı ve yapısal engeller nedeniyle finansmana erişimde yaşanan zorluklar olduğunu belirtti. Savaş, dijitalleşme ve yeşil dönüşüm hedefleriyle uyumlu, bölgesel ihtiyaçları dikkate alan kapsamlı çözüm önerilerinin hayata geçirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
BASİAD Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Savaş, İşletmelerin yaşadığı güncel sorunlar konulu çalışmada yaptığı açıklamada, yılın ilk yarısında ülkenin genelinde olduğu gibi Balıkesir’deki KOBİ’lerin yaşadığı en temel sorunun finansmana erişim olduğunu söyledi. Bu konunun ekonomik büyümenin yanı sıra toplumsal refah açısından da kritik bir mesele haline geldiğine dikkat çeken Savaş, çözüm önerilerini sıraladı. Dünyadaki KOBİ’lerin de benzer sorunlarla mücadele ettiğini ifade eden Savaş Balıkesir’in finansa erişimi kolaylaştırarak, dijitalleşme, yeşil dönüşüm ve inovasyon politikalarıyla uyumlu bir KOBİ stratejisine ihtiyacı olduğunu söyledi.
BAŞKAN SAVAŞ ÇÖZÜM ÖNERİLERİNİ ANLATTI
TÜİK’in son olarak geçtiğimiz yıl sonu açıkladığı verilere göre Türkiye’deki toplam girişimlerin yüzde 99,7’sini 3,7 milyon KOBİ oluşturdu. Bu işletmeler istihdamın yüzde 70,5’ini, üretim değerinin yüzde 41,6’sını, faktör maliyetiyle katma değerin ise yüzde 40,1’ini oluşturdu. Dünya genelinde de işletmelerin yüzde 90’ından fazlası KOBİ ölçeğinde faaliyet gösteriyor. Bu işletmeler, gelişmekte olan ülkelerdeki istihdamın yüzde 70’ini yaratıyor. Mevcut veriler hem Türkiye’de hem de dünyada, sürdürülebilir büyümenin temel aktörlerinin KOBİ’ler olduğunu gösteriyor. Çatısı altında Balıkesir’in üreten, ihracat yapan, katma değer, istihdam yaratan, tüm vergi yükümlülüklerini yerine getiren 150’yi aşkın firmayı temsil eden BASİAD Başkanı Selçuk Savaş KOBİ’lerin en büyük sorununun finansmana erişim olduğunu söyleyerek, bu sorunu oluşturan nedenleri ve çözüm önerilerini anlattı.
“BALIKESİR’DE İŞLETMELERİMİZ GÜNLÜK NAKİT
AKIŞINI SÜRDÜRMEKTE DAHİ ZORLANIYOR”
BASİAD’ın yürüttüğü çalışmalar ve yaptığı anketlere göre geçen yıl her dört işletmeden üçünün finansmana erişimde güçlük yaşadığını, her iki işletmeden birinin de bu nedenle iş hacmini daraltmak zorunda kaldığını hatırlatan Savaş, “Bu yılın ilk yarısında da benzer bir tabloyla karşı karşıya kaldık. Farklı coğrafyalarda devam eden savaşlar, gerilimler, Trump dönemiyle yükselen ticaret savaşları, finansal daralma ve yüksek enflasyon oluşturduğu ortam, geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da işletmelerin omuzlarına ciddi bir yük bindirdi. Enflasyonun öngörülemez boyutlara ulaşması, işletmelerin maliyet hesaplarını zorlaştırdı ve fiyatlama mekanizmalarını sekteye uğrattı. Bu belirsizlik ortamında bir de finansmana erişimin kısıtlanması, KOBİ’lerin günlük nakit akışı yönetimini sürdürmekte dahi zorlanmasına yol açtı. Neticede KOBİ’ler büyümeye değil, hayatta kalmaya çalışıyor” dedi.
“SORUNUN KAYNAĞI YÜKSEK FAİZ
TEMİNATLAR VE YAPISAL FAKTÖRLER”
Savaş, KOBİ’lerin yaşadığı temel finansman sorunlarını üç ana başlıkta şöyle özetledi; “KOBİ’lerin finansmana erişememesinin başlıca nedeni, yüksek faiz oranları ve kredi maliyetleri. Krediye erişim teknik olarak mümkün olsa da faiz oranları nedeniyle işletmeler bu kaynakları kullanamıyor. Bu durum özellikle kısa vadeli nakit ihtiyacını karşılamaya çalışan küçük ölçekli işletmeler için hayati bir engel oluşturuyor. Bir diğer konu ise teminat sorunu. Bankalar, özellikle yeni girişimler veya bölgesel işletmeler için yüksek teminatlar talep ediyor. Taşınır varlıklar, gelecekteki fatura gelirleri veya ihracat potansiyeli, teminat olarak kabul edilmiyor. Bu da birçok yenilikçi girişimin finansal sistem dışında kalmasına neden oluyor. Üçüncü önemli sorun ise KOBİ’lerin kredi değerliliğini etkileyen yapısal faktörler. Kayıt dışılığın hala devam etmesi, finansal okuryazarlığın sınırlı olması, şeffaf bilanço hazırlama becerilerinin eksikliği gibi nedenlerle birçok KOBİ, finansal kuruluşların gözünde ‘riskli’ kategoride yer alıyor.” KOBİ’lerin finansmana erişimini kolaylaştırmak için hem kamu hem de özel sektör nezdinde atılması gereken somut adımlar olduğunu ifade eden Savaş, çözüm önerilerini şöyle sıraladı: Kredi mekanizmalarının çeşitlendirilmesi: Geleneksel bankacılığın ötesine geçen fintek çözümleri, kitle fonlaması, mikrofinans, risk sermayesi gibi finansman modelleri desteklenmeli. Özellikle üretim yapan KOBİ’ler için hedefli ve düşük faizli yatırım kredileri tasarlanmalı. Kalkınma bankalarının ve KGF’nin bu süreçte daha aktif rol üstlenmesi sağlanmalı. Teminat yapısının esnetilmesi: Taşınır teminat rejimi, özellikle yeni girişimler ve teknoloji firmaları için işlevsel hale getirilmeli. İhracat potansiyeli, sipariş sözleşmeleri, alacaklar ve fatura gelirleri gibi ‘geleceğe dönük’ varlıklar teminat olarak kabul edilmeli.”
“FİNANSMAN AÇIĞI 5 TRİLYON DOLARI AŞIYOR!”
KOBİ’lerin finansal okuryazarlık ve kurumsallaşma düzeyinin artırılması: Basit muhasebe sistemleriyle çalışan küçük işletmelerin finansal raporlama ve krediye hazırlık süreçlerine destek verilmeli. Bu konu ile ilgili derneğimiz çalışmalar yürütmektedir. Bölgesel farklılıkların gözetildiği finansal programlar: Balıkesir’deki KOBİ’ler, büyük şehirlerdeki işletmelere kıyasla daha sınırlı kaynaklara erişiyor. Bu nedenle bölgesel kredi programları daha kapsayıcı hale getirilmeli. Mevcut teşvik ve hibeler sadeleştirilmeli, e-devlet gibi tek pencere sistemi yapılar ile erişilebilirliği artırılmalı. Türkiye’de olduğu gibi dünya genelinde de KOBİ’lerin potansiyelinin önündeki en büyük engelin finansmana erişim olduğuna dikkat çeken Savaş, “Dünya Bankası verilerine göre, KOBİ’lerin karşı karşıya olduğu yıllık finansman açığı 5 trilyon doları aşıyor. Avrupa Birliği’nde ve OECD ülkelerinde son dönemde KOBİ’lere yönelik özel finansman destekleri, dijitalleşme programları ve yeşil dönüşüm politikalarıyla birlikte KOBİ’lerin dönüşüm süreçleri hızlanıyor. Dijitalleşme, yeşil dönüşüm ve inovasyon politikalarıyla uyumlu bir KOBİ stratejisi, ülkemizin ekonomik geleceğini şekillendirecek temel taşlardan birini oluşturuyor.” açıklamasında bulundu.
